اگر تصمیم گرفته‌ اید برای تحصیل یا مهاجرت به کشورهای انگلیسی‌ زبان اقدام کنید، به احتمال بسیار زیاد به یک مدرک زبان معتبر بین‌ المللی نیاز دارید. در این مسیر، دو آزمون بیش از همه به چشم می‌ خورند: آیلتس (IELTS) و پی‌ تی‌ ای (PTE). هر دو مورد تایید دولت‌ ها، دانشگاه‌ ها، موسسات مهاجرتی و کارفرمایان در کشورهای مختلف هستند. اما شباهت آنها در ظاهر است. تفاوت در عمق ساختار، شیوه نمره‌ دهی، سبک آزمون‌ دهی، تجربه داوطلب، منابع آمادگی و حتی رفتار آزمون در شرایط روانی باعث می‌ شود که انتخاب بین این دو آزمون به تصمیمی استراتژیک تبدیل شود. اگر این مقاله را کامل بخوانید، متوجه می‌ شوید که انتخاب بین آیلتس و PTE صرفا انتخاب یک آزمون نیست، بلکه انتخاب یک سبک زندگی است.

ساختار آزمون

آیلتس و PTE هر دو چهار مهارت Listening، Reading، Writing و Speaking را ارزیابی می‌ کنند، اما تفاوت در نحوه اجرا و ترتیب آنها تجربه‌ ای کاملا متفاوت ایجاد می‌ کند. در آیلتس، هر مهارت به‌ صورت جداگانه برگزار می‌ شود. بخش Speaking معمولا در روزی متفاوت یا ساعت جداگانه‌ ای با حضور ممتحن انسانی انجام می‌ شود. در مقابل، در PTE همه چیز در یک جلسه فشرده‌ ۲ ساعته انجام می‌ شود، بدون هیچ وقفه‌ ای، با سیستم کامپیوتری و هوش مصنوعی. آیلتس می‌ تواند به‌ صورت کاغذی (Paper-based) یا کامپیوتری (CBT) باشد، ولی PTE فقط کامپیوتری است. در آیلتس شما می‌ توانید جواب‌ ها را مرور کنید، در PTE آزمون کاملا پویاست و فرصت برگشت ندارید. همین تفاوت‌ ها باعث می‌ شود نوع تمرین و آمادگی برای این دو آزمون کاملا متفاوت باشد.

تجربه داوطلب

تجربه ذهنی و روانی شرکت در آیلتس با PTE متفاوت است. در آیلتس، شما وارد فضایی می‌ شوید که بیشتر شبیه یک امتحان کلاسیک است. با ممتحن انسانی در بخش Speaking روبه‌رو می‌ شوید، صدای ضبط‌ شده را از طریق اسپیکر می‌ شنوید و می‌ توانید تمرکز خود را روی هر بخش تنظیم کنید. در مقابل، PTE تجربه‌ ای بسیار تکنولوژیک و بدون تعامل انسانی ارائه می‌ دهد. شما تنها هستید، روبه‌رو یک مانیتور، باید با میکروفن صحبت کنید، به صورت تایپ شده بنویسید و هر حرکت شما توسط سیستم ارزیابی می‌ شود. برخی از داوطلبان این روش را سریع‌ تر و راحت‌ تر می‌ دانند، ولی بسیاری دیگر از فقدان حس انسانی در فرایند آزمون ناراضی‌ اند.

مهارت Speaking

در بخش Speaking، تفاوت‌ ها از زمین تا آسمان است. آیلتس یک مصاحبه‌ واقعی با انسان است. شما باید در سه بخش به سوالات ممتحن پاسخ دهید، موضوعی را شرح دهید و در نهایت وارد گفتگوی تحلیلی شوید. لحن، زبان بدن، انعطاف در پاسخگویی و هوش اجتماعی شما در نمره تاثیر دارد. اما در PTE شما روبه‌رو کامپیوتر حرف می‌ زنید. نه بازخوردی دریافت می‌ کنید، نه نشانه‌ ای از فهم طرف مقابل. حتی گاهی نمره‌ دهی اشتباه یا حذف پاسخ به‌خاطر مکث زیاد گزارش شده است.

مهارت Reading

در آیلتس، بخش Reading شامل ۳ متن بلند آکادمیک با ۴۰ سوال است. این بخش شامل سوالاتی مانند Matching Headings، True/False/Not Given و Multiple Choice است. پاسخ‌ ها را باید به صورت دستی وارد کنید (در نسخه کاغذی) یا تایپ کنید (در CBT). در PTE، بخش Reading در آزمون ادغام‌ شده است و معمولا در جریان یکپارچه آزمون با سوالاتی از نوع Fill in the blanks، Reorder Paragraphs و Multiple Choice ترکیب می‌ شود. اگر ساختار سنتی‌ تر را ترجیح می‌ دهید، آیلتس انتخاب خوبی است.

مهارت Writing

در آزمون آیلتس، دو تسک نوشتاری دارید. Task 1 (نوشتن گزارش برای نمودار، جدول یا فرآیند) و Task 2 (مقاله تحلیلی یا argumentative). شما باید ساختار منطقی، انسجام موضوعی، واژگان آکادمیک و دقت گرامری بالایی داشته باشید. در مقابل، PTE بخش Writing را با Speaking ترکیب کرده و در یک بخش به صورت تایپ ارائه می‌ دهد. در PTE، پاسخ‌ های شما به صورت الگوریتمی بررسی می‌ شوند. اشتباه تایپی، غلط املایی یا زمان کم می‌ تواند نمره شما را به‌شدت تحت تاثیر قرار دهد.

مهارت Listening

بخش Listening در آیلتس شامل چند فایل صوتی مجزا است: مکالمه روزمره، گفتگو دانشگاهی، سخنرانی و گفتگو گروهی. شما فرصت دارید که سوال‌ ها را قبل از شنیدن بخوانید و در حین شنیدن یادداشت‌ برداری کنید. پاسخ‌ ها معمولا باید در انتها به پاسخنامه منتقل شوند. اما در PTE، شما باید همزمان بشنوید، درک کنید و پاسخ دهید. سرعت بالا، تعامل با صفحه کلید و تنوع لهجه‌ ها، کار را سخت‌ تر می‌ کند.

نمره‌ دهی و اعلام نتایج

نمره آزمون آیلتس بین ۳ تا ۱۳ روز بعد اعلام می‌ شود. در صورت اعتراض به نمره، می‌ توانید درخواست ری‌ مارک بدهید و داور دیگری پاسخ‌ های شما را ارزیابی خواهد کرد. در مقابل، نمره آزمون PTE اغلب در کمتر از ۵ روز کاری منتشر می‌ شود و تقریبا بدون امکان اعتراض واقعی است؛ چون نمره بر اساس هوش مصنوعی و سیستم خودکار داده می‌ شود.

انتخاب آزمون بر اساس هدف

اگر هدف شما مهاجرت به استرالیا یا نیوزیلند است، هر دو مدرک آیلتس و PTE مورد پذیرشند. اما اگر برای کانادا یا انگلستان اقدام می‌ کنید، آیلتس گزینه معتبرتری است(مخصوصا برای Express Entry). برای اپلای به دانشگاه‌ های اروپایی، هر دو مدرک پذیرفته می‌ شوند، اما هنوز هم آیلتس سابقه بلندتری در تایید دارد. همچنین اگر در مسیر مهاجرت از طریق تخصص (Skilled Worker) هستید، نوع مدرک تاثیر مستقیم در امتیاز شما دارد.

جمع‌ بندی

آیلتس و PTE هر دو آزمون‌ هایی معتبر و قابل اتکا هستند، اما برای افراد مختلف، گزینه مناسب متفاوت است. آیلتس با ساختار کلاسیک، تعامل انسانی و گستردگی منابع، برای کسانی مناسب است که به فضای سنتی‌ تر علاقه دارند و در مصاحبه‌ های حضوری بهتر عمل می‌ کنند. در مقابل، PTE با سرعت بالا، ساختار دیجیتال و ارزیابی بدون داور انسانی، برای کسانی که با تکنولوژی راحت‌ اند و می‌ خواهند سریع‌ تر نتیجه بگیرند ایده‌ آل است. انتخاب درست آزمون، نه‌ فقط باعث صرفه‌ جویی در زمان و هزینه می‌ شود، بلکه مسیر مهاجرت یا تحصیل شما را سریع‌ تر و مطمئن‌ تر می‌ سازد.